بيانيه دفتر آیت الله العظمی محمدسعید حکیم (دام ظله) در آستانه ماه محرم الحرام

بيانيه دفتر آیت الله العظمی محمدسعید حکیم (دام ظله) در آستانه ماه محرم الحرام
۱۳۹۸/۰۶/۱۰

بيانيه دفتر آیت الله العظمی محمدسعید حکیم (دام ظله) در آستانه ماه محرم الحرام

كلامى از نور

پيامبر خدا صلى‏‌الله‌‏عليه‌‏و‏آله: خدا بركت دهد به آن كس كه آسان مى‏‌فروشد، آسان مى‏‌خرَد، آسان قرض مى‌‏دهد و آسان مطالبه مى‌‏كند.

استفتائات روز

در مناسبتها ( همانند عروسى ها و تولدها ) بعضى هدايا و كادوهاى مالى و پولى مى آورند، و برخى از آنها تنها به درد كودك و زن مى خورد ( همانند لباسها و زيورآلات ) با اينكه مى دانيم آنكه اين قرضهاى اجتماعى را (با مسامحه در عبارت) مرد اداء خواهد نمود، آيا واجب است كه آنها را براى كودك تا رسيدن بحدّ بلوغ نگهدارى نمود؟ و آيا براى زن جايز است آن چيزهايى كه فقط براى او صلاحيّت دارد همانند لباسهاى زنانه و زيورهاى طلا او تملك نمايد يا نه؟

اگر ظاهر حال هديه كننده اين باشد كه آن مال كودك و زن هست مال آنها مى شود و براى پدر و شوهر تصرف در آن جايز نيست، ولى اگر ظاهر مال آن اين باشد كه آن براى پدر و شوهر است مال آنها مى شود، و اگر معلوم نباشد كه نظر هديه كننده چيست براى روشن شدن قضيّه بايستى به اهداء كننده رجوع نمود و از او پرسيد، و يا آن را از كسانى كه امر در ميان آنها مشكوك است بگيرد سپس احتياط نمايد و يا ميان آنها مصالحه نمايد.

بعضى از عشاير به كارهاى تند به نيّت اجبار دشمن بر تسليم و آمدن به سوى آنها تا نزاع را قطع كنند و در عرف ( دكّه ) مى گويند اقدام مى كنند، و آن انداختن آتش در منزلهاى آن قبيله است كه آنها را بترسانند، و اين را بفهمانند كه آنها مى توانند به دشمنان دست بيابند و از آنها بگيرند حكم اين را بيان فرماييد؟

اگر براى آنان در آن قبيله حق شرعى مى باشد و آنها نمى دهند، آن وقت آنها حق دارند آن را كه در او حق دارند بترسانند و ساير افراد قبيله را نمى توانند بترسانند، اما اگر حق شرعى نداشته باشند، بلكه حق عشايرى و قبيله اى داشته باشند آن وقت نمى توانند افراد قبيله و حتى شخصى را كه بر آن حق دارند بترسانند.

در انگلستان بازيچه اى هست كه آن را بليط بخت آزمائى (اللوترى) گفته مى شود كه آن را شركت سهامى چاپ مى كند و در آن صورت چهارده رقم شماره هست و بليط بخت آزمائى را به مبلغ ارزان مى فروشد كه اختيار مى كند شركت كننده در آن بازى عدد شش رقمى را، و اگر آن عدد با شماره هاى پنهانى كه در نظر گرفته شده است مطابق آمد آنوقت شركت كننده به جايزه اى بزرگى كه اى بسا به ميليون ها تومان برسد دست خواهد يافت در صورتى كه شركت اعلان مى كند كه برخى از منفعت هاى مسابقه در كارهاى خيريّه كه نزد آنها هست صرف مى شود، آيا جايز است كه مسلمان يك بليط اين چنينى را بخرد به نيّت اينكه شايد برنده باشد و متعهد مى شود كه اگر برنده شدم قسمتى از آن و يا كلّ آن را در نيكوكاريهاى اسلامى خرج خواهد كرد و اين مال را از دست اينها بدر خواهد آورد؟

ظاهر اينست كه معامله صحيح است و آن از برد و باخت حرام نمى باشد زيرا كه برد و باخت حرام آنست كه به مال مالك نمى شود مگر با برنده بودن همانطورى كه بخت آزمائى اين چنين است اما معامله در اينجا عبارت است از اينكه شركت بليط را به پول كمى مى فروشد و خريدار آن را به پول كم مى گيرد به شرط اينكه اگر شماره اش مطابق آن عدد پنهانى شد كه شركت در نظر گرفته است آنوقت جايزه را بدهند.

زمانى كه عقيل به امام على (عليه السلام) اصرار كرد كه صاعى از گندم به او بدهد، آهن گرم شده را نزد او برد، آيا امام (عليه السلام) مقيد است كه اموال را طبق قانون الهى تقسيم نمايد؟

اشكال در اين موضوع نيست كه او مقيد است طبق قانون الهى عمل نمايد، آرى در خود قانون استثناهائى هست، و حضرتش حصول آن را در جريان عقيل مشاهده نكرد تا اينكه بتواند از حكم عمومى خارج شود.

آرشیو اخبار